Stichting GraanGoed heeft zich als doel gesteld om van oudsher geteelde graansoorten, te herintroduceren op de bolle akkers van Liempde (in natuurgebied het Groene Woud).

Boer Wim Jennissen uit Liempde oogstte in 2006 de eerste SPELT, en sindsdien is spelt een vertrouwd beeld op de historische bolle akkers. In 2012 zal worden gestart met de herintroductie van twee extra, van oudsher geteelde, graansoorten: ROGGE en GERST.

De graansoort Rogge groeit op relatief arme zandgrond en werd daarom van oudsher ook geteeld op de zandgronden in 'het Groene Woud'.

Rogge groeit van oorsprong in het wild in midden- en oost Turkije. Pas relatief laat (rond 1800-1500 v.Chr.) wordt rogge in het westen op grotere schaal geïntroduceerd.

Rogge klaar om te oogsten

Sinds 2012 wordt rogge door boer Wim Jennissen weer verbouwd op de bolle akkers van Liempde. Voor een deel wordt dit graan gebruikt als grondstof voor het brouwen van Roggebier door brouwerij Sint Servattumus. De rest wordt op de molen gemalen, en die kan dan ook weer het "echte Brabantse roggemeel" leveren.

Van oudsher was rogge zo alomtegenwoordig in Brabant, dat als er in deze streken van "koren" werd gesproken, daar uitsluitend rogge mee werd bedoeld. Er wordt nu nauwelijks nog rogge geteeld in Nederland en de meeste rogge die de Nederlandse bakkerijen nodig hebben (en dat is niet veel) wordt geïmporteerd uit landen als Duitsland en Polen en in midere mate Spanje.

Rogge korrel

Nu is de rogge in het GroeneWoud dus terug, voorlopig op kleine schaal, maar bij voldoende afname kan dat snel veranderen!

Gerst is een eenjarige plant (grassoort) welke afstamt van de wilde gerst (Hordeum spontaneum). Deze wilde gerst komt nog steeds in het Midden-Oosten voor. Ontkiemende gerst (de mout) is een belangrijke grondstof voor de bereiding van o.a. bier.

De in het Groene Woud geteelde gerst wordt, in opdracht van Brouwerij Sint Servattumus vermout tot de belangrijkste grondstof van bier: gerstemout.

Mout (ontkiemde gerst, grondstof voor bier).

De oude graansoort Spelt is historisch gezien een belangrijke graansoort. Door de eeuwen heen is dit oergraan in de vergetelheid geraakt, maar nu weer helemaal terug!

Spelt kent zijn oorsprong in het Midden-Oosten waar het al minstens 3000 jaar geleden werd verbouwd. In de Middeleeuwen werd spelt ook verbouwd in Europa maar in de twinstigste eeuw is spelt bijna geheel verdrongen door gewone tarwe (Triticum aestivum). Dit omdat speltgraan minder opbrengt per hectare, en omdat het pellen in de pelmolen extra tijd en geld kost.

De oude graansoort Spelt (Triticum spelta) is een soort grove tarwe. De smaak is iets anders dan die van gewone tarwe. Een ander verschil is dat de kafjes, in tegenstelling tot die van gewone tarwe, zeer vast zitten. Dit betekent dat ze er met een pelmolen afgepeld moeten worden voordat de speltkorrel gemalen kan worden.

Naast nadelen kent Spelt ook een aantal voordelen t.o.v. tarwe: het heeft minder bemesting nodig, is beter resistent tegen ziekten, en heeft een zogenaamde harde korrel met een hoog gehalte aan gluten, wat gunstig is voor het bakken van brood.

Inzaaien gebeurt in december.


Spelt (medio mei)

Spelt (medio juni)

Speltoogst (juli/augustus)

Oogsten van de spelt.

Speltkorrel met kaf.